-۰٫۰۳

-۳٫۴۱

-۰٫۳۷

۰٫۹۴

Y=-0.88*X+112.95

ماهیدشت­(بارش)

تازآباد

۱۷

-۰٫۰۱

-۰٫۰۴

-۰٫۱۸

۰٫۹۱

Y=0.9357*X-1.20

ماهیدشت(دما)

تازآباد

۱۸

تعیین داده ­های پرت
باکس پلاتها، داده ­های که از روند طبیعی داده ­های ثبت شده در دوره مورد مطاله تبعیت نمی­کنند را مشخص می نماید. به عنوان مثال باکس پلات متوسط دمای ایستگاه­های روانسر ماه ژوئن شکل (۴-۱)، کنگاور ماه فوریه شکل (۴-۲)، کرمانشاه ماه فوریه شکل (۴-۳) و بارش ماه فوریه ایستگاه روانسر شکل (۴-۴) آورده شده است. بعد از شناسایی و مشخص نمودن داده ­های پرت، با مراجعه به اداره هواشناسی ایستگاه مربوطه و همچنین مقایسه مقادیر با ایستگاه­های مجاور بررسی شد؛ که آیا مقادیر ثبت شده برای این پارامترها در ایستگاه رخ داده و جز داده ­های تاریخی می­باشند و صحت دارند و عاری از هرگونه خطا می­باشند و یا اینکه خطای در ثبت آنها رخ داده و غیر واقعی هستند؟ بررسی­ها نشان داد که در اکثر موارد داده ­ها در منطقه اتفاق افتاده­اند و تعداد اندکی از آنها به دلیل اشتباه ثبتی بوده ­است که اصلاح گردید. بابایی و همکاران (۱۳۸۶) و حکیم خانی و علیجان­پور (۱۳۸۸) در تحقیقات خود از روش نمودار جعبه­ای برای تشخیص داده ­های پرت استفاده کرده ­اند. بر همین اساس صحت و دقت داده ­های هواشناسی با رسم باکس پلات مربوط به هر پارامتر را مورد ارزیابی قرار می دهد.

شکل (۴-۲): دما ماه فوریه ایستگاه کنگاور شکل (۴-۱): دما ماه ژوئن ایستگاه روانسر

شکل (۴-۳): دما ماه فوریه ایستگاه کرمانشاه شکل (۴-۴): بارش ماه فوریه ایستگاه روانسر
ارتباط پارامترهای هواشناسی با ارتفاع
ارتباط پارامترهای هواشناسی با ارتفاع در هر منطقه­ای می ­تواند متفاوت باشد. بینچو و برتون (۱۹۸۷) و وتلینگ و همکاران (۲۰۰۰) بر نقش توپوگرافی در ترسیم نقشه­های هم بارش تاکید بسیار نموده ­اند. همچنین کد و نان (۲۰۰۳) کونکر (۲۰۰۵) اظهار داشته اند که مدلهای رگرسیونی بهترین روش برای روند تغیرات بارش می­باشند. در این مطالعه ارتباط پارامترهای هواشناسی با ارتفاع را با روش رگرسیونی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج رگرسیونی بین پارامترهای ارتفاع با بارش سالانه شکل (۴-۵)، متوسط دما شکل (۴-۶) متوسط حداقل دما شکل (۴-۷)، و متوسط حداکثر دما شکل (۴-۸) و در جدول (۴-۲) نشان داده شده است. ضریب همبستگی بدست آمده برای پارامتر بارش سالانه، متوسط حداکثر دما، متوسط دما و متوسط حداقل دما با ارتفاع به ترتیب ۸۸/۰، ۹۷/۰، ۸۸/۰ و ۹۴/۰ هستند که نشان دهنده رابطه قوی بین ارتفاع با این پارامترها در منطقه مورد مطالعه است. ضریب متغیر ارتفاع (X) در رابطه­ای که بین بارش و ارتفاع بدست آمده مثبت بوده که حاکی از همسو بودن این دو متغیر است یعنی با افزایش ارتفاع مقدار بارش نیز افزایش می­یابد. اما در رابطه­ های بدست آمده برای پارامترهای دما این ضریب منفی می­باشد و به این معنی است که با افزایش ارتفاع دما کاهش می­یابد. مقدار ضریب همبستگی بارش (۸۸/۰) و متوسط حداقل دما (۸۸/۰) با ارتفاع نسبت به دو متغیر دیگر نسبتا کم بوده که می­توان دلیل آن را به مکان ساخت ایستگاه­ها نسبت داد.
رابطه بارش با ارتفاع بسیار پیچیده­تر از رابطه دما با ارتفاع می­باشد که از دلایل آن می­توان به: وضعیت رطوبتی منطقه، جهت گیری دامنه­ها در برابر جریانات بارانزا، بادپناه بودن محل ساخت ایستگاه، نبود ایستگاه در ارتفاعات، شکل زمین در نواحی کوهستانی، جهت دره­ها، وقوع بارش با منشاهای مختلف و … می­باشد. همچنین تعدادی از ایستگاه­های در شرایط اقلیمی کاملا متفاوت با سایر ایستگاه­ها قرار دارند مانند قصر شیرین و سومار که تاثیر بسزای در روابط بدست آمده دارند.
جدول (۴-۲): رابطه و ضریب همبستگی بین پارامترها و ارتفاع در استان کرمانشاه

رابطه

ضریب همبستگی

بارندگی با ارتفاع

۸۸/۰