تصمیمات قابل برنامه ریزی که متداول بوده و اغلب اتفاق می افتند، تصمیماتی هستند که دارای ساختار(برنامه ریزی شده یا معمول) کاملاً مشخص بوده و داده های ورودی آن ها قابل پیش بینی هستند. در نتیجه ممکن است با بهره گرفتن از یک فرایند از پیش تعریف شده مشکلات موجود یا بالفعل را حل کنند. در طرف مقابل عموماً تصمیمات غیرقابل برنامه ریزی دارای بیش از یک ماهیت هستند، ساختارهای غیرقابل تشخیص و داده های ورودی غیرقابل پیش بینی دارند. از جمله این تصمیمات می توان به تصمیمات استراتژیک[۲۶۱] اشاره نمود.
مشهورترین دسته بندی تصمیمات در مدیریت استراتژیک به آنسوف[۲۶۲] مربوط است که تصمیمات را به سه دسته طبقه بندی می کند (شمس،۱۳۷۱، ص۷۰) :
تصمیمات عملیاتی[۲۶۳] که هدف آن به دست آوردن حداکثر سود از فعالیت های جاری شرکت است ، همانند تعیین نرخ ها ، ارائه خدمات بهتر ، تعیین سطح محصولات در انبار
تصمیمات اداری[۲۶۴] که به ساختار شرکت و به دست آورن منابع مربوط می شود مثل تصمیمات مربوط به روابط تشکیلاتی ، سازماندهی کار ، شبکه ارتباطات و اطلاعات
تصمیمات استراتژیکی[۲۶۵] شامل مقولات مربوط به گزینش بازار ، محصولات ، اهداف بلندمدت توسعه ، جهت دهی های شرکت مثل تنوع گرایی ، گسترش بازار
اما تقسیم بندی های دیگری نیز در تکمیل نظرات آنسوف صورت گرفت از آن جمله آقای جی ماسچ[۲۶۶] ضمن تاکید بر این که روابط شرکت با محیط در هر مرحله تصمیم گیری پیوند می خورد تصمیمات را به چهار دسته به شرح زیر تقسیم نمود (شمس،۱۳۷۱، ص۷۰) :
تصمیمات استراتژیکی که بیانگر گزینش رفتار کلی و بلند مدت از طرف شرکت در قبال محیط است.
تصمیمات تاکتیکی که برای اجرای استراتژی ها در میان مدت و کوتاه مدت است و از ابزارهای لازم برای تحقق اهداف استراتژیک می باشد.
دانلود پایان نامه
تصمیمات مکانیکی[۲۶۷] که برای راه انداختن و عملکرد روزمره شرکت اتخاذ می شود.
تصمیمات اداری که در کوتاه مدت اداره منابع را امکان پذیر می سازد.
این تقسیم بندی نه تنها تصمیمات تاکتیکی را هم اضافه نموده بلکه این برتری را دارد که هر دسته از تصمیمات را به داخل یا خارج از شرکت وابسته نمی کند.
در یک تقسیم بندی کلی می توان همه تصمیمات مدیریتی را به دو دسته تصمیمات استراتژیکی و تصمیمات تاکتیکی تقسیم نمود. دسته اول هویت و روابط شرکت را با محیط در بلند مدت و به طور با دوامی مشخص می کند .این تصمیمات زندگی شرکت را در بلندمدت ترسیم می کنند و حال آن که باید با کمک تصمیمات تاکتیکی این زندگی ترسیم شده را به مرحله عمل در آورد. این دو دسته از تصمیمات دارای ویژگی های کاملاً متفاوتی هستند. اولین تفاوت بنیادین به اثرات هر یک از تصمیمات بر شرکت مربوط است. در حالی که یک تصمیم تاکتیکی تنها اثرات موضعی روی یک بخش یا یک واحد خاص در سازمان یا شرکت دارد (مثل تغییر میزان تبلیغات فروش )، یک تصمیم استراتژیکی بر کلیت سازمان یا شرکت اثر می بخشد، مثلاً تأثیر آن بر توازن مالی ، نوع محصولات ، فرایند تولید ، شبکه توزیع. در چنین موقعیتی هم تأثیرات هر یک از انواع تصمیم گیری به لحاظ زمانی متفاوت خواهد بود و هم قابلیت تغییر هر یک. به طور نمونه ، یک مبارزه تبلیغاتی ممکن است بعد از مدت کوتاهی تغییر یابد در حالی که تصمیم به اجرای یک استراتژی عدم تمرکز جغرافیایی در رابطه با شرکت در کوتاه مدت ممکن است به ندرت عوض شود. تصمیمات استراتژیکی به قلمرو خاصی محدود نمی شود بلکه دارای ابعاد مالی ، تجاری ، تکنیکی و اجتماعی و حتی سیاسی است اما تصمیمات تاکتیکی عمدتاً در یک زمینه خاص است. برای یک تصمیم تاکتیکی محیط ثابت است و تصمیم گیرنده تلاش می کند تا بیشترین استفاده را از وضع موجود (بازار ، رقابت ، فن آوری، محصولات و…) ببرد. در چنین موقعیتی زمان محدود است. بر عکس در یک تصمیم استراتژیکی هم محیط و هم زمان متغیر است(شمس،۱۳۷۱، ص۷۱).تصمیمات استراتژیکی دارای اهدافی بلندمدت و متعدد هستند. چون سودبری رشد و امنیت که هر کدام کم و بیش به طور روشنی مشخص شده اند. برای تحقق یک چنین اهدافی طبیعتاً به ساختاری هماهنگ با اهداف نیاز است. بر عکس تصمیم تاکتیکی یک هدف تقریباً روشن دارد به عنوان نمونه مدیر شرکت تصمیم می گیرد که هزینه مستقیم تولید را تا سه درصد و زمان تحویل را تا یک هفته کاهش دهد. اما چیزی که قابل اهمیت است به اطلاعات مربوط می شود. به طور کلی هرچه تصمیم مهم تر باشد اطلاعات کمتری درباره آن وجود دارد. یک تصمیم استراتژیکی معمولا به اطلاعاتی محدود، کلی و نامطئن تکیه می کند در حالی که یک تصمیم تاکتیکی عمدتاً بر اطلاعاتی تقریبا دقیق و قابل اعتماد استوار است. بنابراین به خوبی می توان دریافت که یک تصمیم استراتژیکی هر قدر هم در آماده کردن آن دقت شده باشد، باز هم این احتمال وجود دارد که یا غلط باشد و یا تحقق آن به سختی صورت گیرد. تصمیمات استراتژیک معمولاً از سوی رهبران و مدیران عالی گرفته می شوند و حال آن که تصمیمات تاکتیکی تقریباً در تمام رده های ساختار یک شرکت اتخاذ می شوند.ویژگی های هردسته ازاین تصمیمات در جدول (۲-۴) قابل مشاهده است (شمس،۱۳۷۱، ص ۷۲):
جدول ۲-۴ ) ویژگی ها و تفاوت های تصمیمات استراتژیک و تاکتیکی (شمس ، ۱۳۷۱ ، ص۷۱)

 

ویژگی ها تصمیمات استراتژیک تصمیمات تاکتیکی (جاری)
اثر کلی موضعی
دوام طولانی کوتاه
قابلیت تغییر ضعیف قوی
ابعاد متعدد یگانه
محیط متغیر ثابت
زمان
موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...