نبود عملکرد حرفه ای و تخصصی متناسب با نیازهای واقعی جامعه

۴

وابستگی به احزاب سیاسی و وابسته نمودن سمن ها به منابع مالی و حمایتی دیگر

۵

فقدان قانون مشخص برای تاسیس و فعالیت سازمان های مردم نهاد به نحویکه هم اکنون بیش از ۱۰ ارگان دولتی نسبت به صدور مجوز برای سمن ها در کشور اقدام می نمایند .

فصل چهارم
روش شناسی
در این فصل به روش شناسی و نحوه تجزیه و تحلیل اطلاعات در مسیر تبدیل داده به دانایی اقدام می شود . بیان روش پژوهش ، تعریف دقیق و کوتاه متغییرها در ابعاد نظری و عملیاتی در کنار تبیین جامعه اماری و نحوه دریافت و دسته بندی و به کارگیری اطلاعات در جهت تبیین روایی و پایایی تحقیق در این قسمت صورت می گیرد .
۴-۱ روش پژوهش
با توجه به ماهیت موضوع فوق، بررسی نقش سازمان های غیر دولتی در تحقق حاکمیت مطلوب در کشورهای در حال توسعه مطالعات تحلیلی - توصیفی به شمار می آید. که نتایج آن می تواند در پیشبرد اهداف برنامه ریزی در کشورهای در حال توسعه (تهران) اثرگذار باشد.
۴-۲ متغییرهای پژوهش
سازمان های مردم نهاد
حاکمیت مطلوب
الف- تعاریف نظری متغییرهای مستقل و وابسته
متغیر مستقل: یک ویژگی از محیط فیزیکی یا اجتماعی است که بعد از انتخاب، دخالت یا دستکاری شدن توسط محقق، مقادیری را می پذیرد تا تأثیرش بر روی متغیر دیگر(متغیر وابسته) مشاهده شود.
به زبان دیگر متغیری که توسط پژوهش‌گر اندازه‌گیری، دست‌کاری و یا انتخاب می‌شود؛ تا تأثیر یا رابطه آن را بر متغیر و یا متغیرهای دیگری، اندازه‌گیری کند، متغیر مستقل نامیده می‌شود.
متغییر مستقل تحقیق : سازمان های مردم نهاد
سازمانهای مردم نهاد یا (NGO) ها نامی است که زیاد به گوش می خورد و در کشورهای مختلف با توجه به فرهنگ های موجود در هر کشور حول محور های مختلف شکل می گیرد .
براساس تعریف سازمان ملل، NGOها یا سازمان‌های غیردولتی باید دارای چهار مشخصه اصلی باشند: ۱) از وابستگی مستقیم به هر حکومتی آزاد باشند ۲) فعالیت‌های سیاسی و وابستگی به احزاب سیاسی نداشته باشند ۳) غیرانتفاعی باشند و فعالیت اقتصادی نکنند ۴) فاقد فعالیت‌های خشونت‌آمیز بوده و با گروه‌های بزهکار مرتبط نباشند.
در تعریفی دیگر از سازمان مردم‌نهاد براساس مفاد آیین‌نامه اجرایی تأسیس و فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد مصوب ۸/۵/۸۴ هیأت وزیران باید گفت: سازمان مردم‌نهاد به تشکلی اطلاق می‌شود که توسط گروهی از اشخاص حقیقی یا حقوقی غیرحکومتی به‌صورت داوطلبانه با رعایت مقررات مربوط، تأسیس شده و غیرانتفاعی، غیرسیاسی و عضوپذیر است
در تشریح این ویژگی ها به اختصار می توان چنین گفت:
سازمان های مردم نهاد(سمن ها ):
سازمان های مردم نهاد غیر دولتی (Non-Governmental) هستند بدین معنی که تأسیس آنها بر اساس تصمیم دولتی و در چارچوب بودجه عمومی انجام نمی گیرد بلکه اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی مؤسس آنها می باشند، البته سازمانهای مردم نهاد و مجموعه دولت دارای ارتباط و اثرات دوجانبه می باشند.
غیر انتفاعی (Non-Benefite) هستند بدین معنی که دست یافتن به درآمد و سود و انجام فعالیتهای تجاری و صنفی انتفاعی به منظور تقسیم منافع بین اعضاء ، مؤسسان، مدیران و کارکنان هدف سازمان نیست، هرچند که این ویژگی، سازمان مردم نهاد را از دست یابی به درآمد برای اداره امور خود باز نمی دارد.
متغیر وابسته: متغیری است که مشاهده یا اندازه‌گیری می‌شود؛ تا تأثیر متغیر مستقل بر آن معلوم و مشخص شود.به عبارت دیگر، متغیر وابسته، متغیری است که تحت تأثیر متغیر مستقل قرار می‌گیرد. انتخاب یک متغیر به عنوان متغیر وابسته، به هدف پژوهش بستگی دارد. پس از تعریف دقیق و روشن متغیر وابسته، باید ابزاری که امکان اندازه گیری را فراهم می کند نیز شناسایی کرد.
متغییر وابسته تحقیق : حاکمیت مطلوب
حاکمیت یک مفهوم جدید نیست بلکه از زمان تمدن بشر وجود داشته است. به‌طور خیلی ساده حاکمیت به معنای فرایند تصمیم‌گیری و اجرای تصمیمات است. حاکمیت می‌تواند به صورت‌های حاکمیت مشارکتی، حاکمیت بین‌المللی، حاکمیت ملی و حاکمیت محلی باشد.
از آن‌جا که حاکمیت فرایند تصمیم‌گیری و اجرای تصمیمات است، بازیگرانی که به‌طور رسمی و یا غیررسمی در این تصمیم‌گیری‌ها و اجرای آن‌ها نقش دارند، در کانون تمرکز هستند. دولت یکی از این ایفاکنندگان نقش در حاکمیت است. براساس سطحی که دولت حاکم در آن قرار دارد بازیگران متفاوتی به ایفای نقش می‌پردازند. به‌عنوان مثال در نواحی روستایی، مالکان، انجمن کشاورزان، شرکت‌های تعاونی، NGOها، موسسات تحقیقاتی، رهبران مذهبی، موسسات مالی، بخش‌های سیاسی، ارتش و غیره نقشی در حاکمیت دارند. این وضعیت در نواحی شهری پیچیده‌تر است. در شکل ۱ ارتباط بین افرادی که در حکومت‌های نواحی شهری ایفای نقش می‌کنند نشان داده شده است. در سطح ملی علاوه بر بازیگران فوق، رسانه‌ها، کسانی ‌که در پارلمان فعالیت می‌کنند، شرکت‌های چندملیتی و غیره نیز در تصمیم‌گیری‌ها و اجرای تصمیمات نقش عمده‌ای بازی می‌کنند. همۀ این بازیگران غیر از دولت و ارتش بخشی از جامعه متمدن هستند. در برخی از کشورها علاوه بر جامعه متمدن، سندیکای جرایم سازمان‌یافته مانند مافیای دولتی نیز بر تصمیم‌گیری‌ها تاثیرگذار هستند به‌ویژه در نواحی شهری و در سطح ملی.
در برخی از نواحی روستایی ممکن است تصمیم‌گیری‌ها توسط خاندان‌های قدرتمند در آن نواحی انجام شود. این‌گونه تصمیم‌گیری‌های غیررسمی معمولا با اقدامات غلط و نادرست همراه است.
خصیصه‌های حاکمیت مطلوب
یک حاکمیت مطلوب هشت مشخصه و ویژگی دارد: ۱- مشارکت، ۲- بر مبنای موافقت عمومی، ۳- مسؤول و قابل اطمینان، ۴- شفافیت، ۵- پاسخ‌گو، ۶- موثر و کارآمد، ۷- برابری و فراگیری و ۸- مطیع قوانین حاکم.
۱- مشارکت: مشارکت همگانی مرد و زن در امور جامعه کلید اصلی حاکمیت مطلوب است. مشارکت می‌تواند مستقیم و یا به‌واسطه نماینده‌های قانونی باشد. مشارکت باید با آگاهی و سازمان‌یافته صورت گیرد و این به معنای آزادی تجمع و بیان از یک سو و جامعه متمدن سازمان‌یافته از سوی دیگر است.
۲- بر مبنای توافق عمومی: جامعه‌ای که در آن بازیگران بسیاری با نظرات متعدد ایفای نقش می‌کنند، حاکمیت مطلوب جهت رسیدن به یک اجماع و توافق عمومی است بر سر اینکه بهترین منافع برای جامعه چیست و چگونه به‌دست می‌آید. این تنها می‌تواند از درک تاریخی، فرهنگی و مفاهیم اجتماعی در جامعه مفروض به‌دست آید.
۳- مسؤول و مطمئن: مسؤول و قابل اطمینان بودن از ملزومات کلیدی یک حاکمیت مطلوب است. نه‌تنها موسسات دولتی بلکه بخش خصوصی و تشکیلات جامعه مدنی نیز باید در برابر عموم مردم و کلیه ذی‌نفعان رسمی مسؤول باشند. اینکه کی در برابر چه کسی مسؤول است بسته به اینکه تصمیمات و اقدامات انجام شده در داخل و یا خارج یک سازمان انجام گرفته، متفاوت خواهد بود. به‌طور کلی یک سازمان و یا موسسه در برابر کسانی‌که متاثر از تصمیمات و و اقدامات آن هستند، مسؤول است. مسؤول بودن را نمی‌توان بدون شفافیت لازم از پیش برداشت.
۴- شفافیت: شفافیت به این معناست که تصمیماتی که اخذ و اجرا می‌شوند از قوانین و مقررات پیروی کنند. همچنین شفافیت به این معناست که اطلاعات به‌طور آزاد در دسترس کسانی ‌که تحت تاثیر این تصمیمات و اجرای آن هستند، قرار گیرد. علاوه بر این یعنی اینکه اطلاعات کافی و لازم به شکلی ساده و قابل فهم تهیه شود و در اختیار همگان قرار گیرد.
۵- پاسخ‌گویی: در یک حاکمیت مطلوب تشکیلات حاکم در بازه زمانی منطقی پاسخ‌گوی شهروندان و افراد ذی‌نفع هستند.
۶- موثر و کارآمد: حاکمیت مطلوب به این معناست که تشکیلات حاکم بتواند نتایجی را تولید کند و دستاوردهایی را ارائه دهد که احتیاجات جامعه را برآورده سازد و در عین حال بهترین منابع را در اختیار آن‌ها قرار دهد. همچنین مفهوم کارآمدی در یک حاکمیت مطلوب استفاده مقبول از منابع طبیعی و حمایت از محیط زیست را نیز تحت پوشش قرار می‌دهد.
۷- برابری و فراگیری: مطلوب بودن یک حاکمیت در این است که همه اعضا احساس کنند که در آن سهیم هستند و از مسیر اصلی آن کنار گذاشته نمی‌شوند. این مسئله نیازمند این است که همه گروه‌ها، به‌ خصوص قشر آسیب‌پذیر، این فرصت را داشته باشند که وضعیت خود را بهبود بخشند.
۸- قوانین حاکم: یک حاکمیت مطلوب دارای چارچوب‌های قانونی است که به شکلی عادلانه و بی‌طرفانه اجرا شود و همچنین به‌طور کامل از حقوق بشر حمایت کند. اجرای عادلانه قانون نیازمند دادگاه قضایی مستقل و نیروی انتظامی قدرتمند و فسادناپذیر است.
انچه در بالا آمده نشان‌دهنده آن است که حاکمیت مطلوب آرمان و هدفی است که رسیدن به آن بسیار دشوار است. امروزه کشور‌های اندکی به آرمان حاکمیت مطلوب نزدیک شده‌اند. به هر حال جهت تضمین توسعه پایدار بشری، باید اقداماتی در جهت رسیدن به این ایده‌آل و حقیقی کردن آن صورت گیرد.
به‌طور کلی از یک حاکمیت مطلوب انتظار می‌رود که در راستای بهبود وضعیت زندگی شهروندانش تلاش کند. تفاوت یک حاکمیت مطلوب و یک حاکمیت نامطلوب در این است که حاکمیت نامطلوب در جهت به‌دست آوردن منافع شخصی و خصوصی خود است، درحالی‌ که حاکمیت مطلوب منافع مردم را در نظر می‌گیرد. با وجود یک حاکمیت مطلوب توزیع اطلاعات به‌طور متناسب برای عموم مردم است، اما حاکمیت نامطلوب بسیاری از اطلاعات را از دسترس مردم عادی دور نگه می‌دارد. در این حالت اطلاعات فقط برای عده‌ای خاص قابل دسترس است که آن‌ها نیز جهت منافع خود از آن بهره می‌برند و این در نهایت با اساس یک حاکمیت مطلوب که تصمیم‌گیری‌های آن وابسته به کیفیت و دقت اطلاعات در تصمیم‌گیری‌ها است، مغایر است.( مجله دولت الکترونیکی – مونا صداقت – ۷ مرداد ماه ۱۳۸۵ http://itanalyze.com/ )
ب- تعاریف عملیاتی متغییرهای مستقل و وابسته

۱-۵-۱ روش­های نفوذی^[۳]
۱-۵-۱-۱ روش چاهک
اساس این روش، نفوذ ماده ضد میکروب از حفره ایجاد شده در آگار به اطراف آن است. نفوذ این ماده موجب مهار رشد میکروارگانیسم تلقیح شده می­ شود. میانگین هاله­های مهاری رشد به عنوان معیاری از قدرت ضد میکروبی ماده مورد بررسی تلقی می­ شود.
۱-۵-۱-۲ سیلندر پلیت
در اینجا سیلندرهایی از جنس چینی یا فولاد ضد زنگ به عنوان مخزن ماده ضد میکروبی مورد استفاده قرار می­گیرند. پس از گرمخانه­گذاری، سیلندرها برداشته شده و میانگین قطر هاله­های رشد اندازه ­گیری می­شوند.
۱-۵-۱-۳ دیسک
این روش، مبتنی بر قرار دادن دیسک­های کاغذی حاوی ماده ضد میکروب بر سطح محیط کشت تازه تلقیح شده است.
۱-۵-۲ روش­های رقیق­سازی^[۴]
در این روش از رقیق­کردن عامل ضد میکروبی به نسبت­های معیّن استفاده می­ شود و خود به دو روش تقسیم می­گردد:
۱-۵-۲-۱ روش رقت آگار
در این روش نمونه مورد بررسی در حلال مناسب حل می­شوند و یا به صورت سوسپانسیون در می ­آید سپس با محیط کشت آگاردار مخلوط می­ شود. نتایج به دست آمده از این روش عموما با نتایج حاصل از روش­های نفوذی و سایر روش­های رقیق­سازی مطابقت دارد. این روش سریع است و با بهره گرفتن از آن می­توان مقدار MIC^[5] یک ترکیب را در برابر چند میکروارگانیسم به صورت هم­زمان تعیین کرد.
۱-۵-۲-۲ روش لوله یا رقت مایع
این روش بسیار دقیق است. در این روش رقت­های مختلف از عوامل ضد میکروبی را به همراه محیط کشت مایع و غلظت یکسانی از کشت باکتریایی را در لوله­های متوالی ریخته و پس از سپری شدن زمان لازم، رشد یا عدم رشد میکروارگانیسم­های مورد آزمایش را با توجه به غلظت عامل ضد میکروبی ارزیابی کرده و پایین­ترین غلظتی را که توانسته است از رشد میکروبی جلوگیری کند به عنوان MIC عامل ضد میکروبی در نظر می­گیرند. در این روش به­ دلیل تماس مستقیم ترکیب با میکروارگانیسم­ها، حتی اگر عصاره مورد بررسی انحلال­پذیری کمی در آب داشته باشد، اثر ضد میکروبی آن مشخص می­ شود.
۱-۶ بررسی میکروارگانیسم­های مورد استفاده
۱-۶-۱ تاریخچه میکروب­شناسی
کاشف دنیای میکروبی تاجری هلندی به­نام آنتونی وان لیون هوک^[۶] (۱۷۲۳-۱۶۳۲) بود. مهم­ترین فعالیت اصلی لیون هوک همانا کشف دنیای میکروبی است که آن را معاصرینش انیمال کول^[۷] یا حیوانک نامیدند. کلیه انواع میکروارگانیسم­های تک­یاخته­ای که امروز می­شناسیم از قبیل پروتوزوآ، آلگ­ها، قارچ­ها و باکتری­ ها اولین بار توسط لیون هوک تشریح شده است [۵۵].
۱-۶-۲ مورفولوژی باکتری­ ها
باکتری­ های کروی^[۸] یا گرد^[۹]
باکتری­ های باسیلی شکل^[۱۰]، استوانه­ای^[۱۱] یا میله­ای شکل^[۱۲]
باکتری­ های مارپیچی^[۱۳] و میله­ای خمیده [۵۶].
۱-۶-۳ استافیلوکک­ها
استافیلوکک­ها باکتری­ های کروی شکل گرم مثبتی هستند که معمولا به صورت اجتماعات نامنظم و به شکل خوشه انگور دور هم قرار می­گیرند. این باکتری­ ها از نظر متابولیکی فعال می­باشند و قابلیت رشد بر روی محیط­های کشت مختلفی را دارند. این باکتری­ ها کربوهیدرات را تخمیر می­ کنند و رنگدانه­هایی تولید می­ کنند که از سفید تا قهوه­ای پررنگ متغیر می­باشند. بعضی از این استافیلوکک­ها متعلق به فلور طبیعی پوست و غشاهای مخاطی انسان می­باشند و بعضی دیگر از این استافیلوکک­ها باعث ایجاد چرک، آبسه و انواعی از عفونت­های چرکی و حتی گند خونی­های^[۱۴] شدید کشنده می­شوند. استافیلوکک­ها به سرعت به تعداد زیادی از عوامل ضد میکروبی مقاوم می­شوند و در حال حاضر مشکلات درمانی صعب العلاجی را ایجاد کرده ­اند [۵۷].
۱-۶-۳-۱ استافیلوکوکوس اورئوس^[۱۵]
باکتری استافیلوکوکوس اورئوس از عوامل اصلی ایجاد عفونت­های بیمارستانی بوده که شیوع آن رو به گسترش است. این باکتری در ایجاد طیف وسیعی از بیماری­ها از جمله اندوکاردیت، استئومیلیت، پنومونی، سندروم شوک توکسیک، کورک یا دمل و غیره نقش دارد. بررسی­ها نشان داده است که بالغ بر ۲۵ تا ۳۰ درصد افراد در جوامع مختلف، ناقل باکتری استافیلوکوکوس اورئوس در بینی خود می­باشند که در بسیاری از موارد می­توانند به­عنوان منشا عفونت­های بعدی عمل نمایند [۵۸].
گسترش روزافزون سویه­های استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به آنتی­بیوتیک­ها نظیر وانکومایسین، یکی از معضلات بهداشتی است که باعث شده است مقدار آنتی­بیوتیک­های مؤثر و در دسترس، جهت درمان این عفونت­ها کاهش یافته و جامعه پزشکی را در کنترل این بیماری با مشکل روبرو نماید [۵۹].در ایران، فرانسه و تعدادی از کشورهای آمریکایی و آسیایی، مقاومت سویه­هایی از این باکتری به آنتی­بیوتیک وانکومایسین گزارش شده است [۶۴-۶۰].
اخیرا با توجه به اثرات جانبی آنتی­بیوتیک­های مصرفی و مقاومت تعدادی از سویه­های باکتری، نظیر سویه­های استافیلوکوکوس اورئوس در برابر آن­ها، به عملکرد ضد میکروبی عصاره­ها و ترکیبات طبیعی استخراج شده از گونه­ های مختلف گیاهی توجه زیادی شده است [۶۵].
۱-۶-۴ باسیلوس­ها
باسیل­های گرم مثبت اسپوردار شامل گونه­ های باسیلوس و کلستریدیوم می­باشند. این باسیل­ها در همه جا پراکنده­اند و از آن جایی که قادر به تشکیل اسپور هستند می­توانند در محیط برای سالیان متمادی باقی بمانند. جنس باسیلوس­ها شامل اشکال میله­ای شکل گرم مثبت هوازی بزرگی می­باشد که به­ صورت زنجیره­ای به ­دنبال همدیگر قرار می­گیرند. بیشتر اعضای این جنس، ارگانیسم­های ساپروفیت می­باشند که در خاک و آب و هوا و بر روی نباتات شیوع گسترده­ای دارند که برای نمونه می­توان از باسیلوس سرئوس و باسیلوس سابتیلیس نام برد [۵۷].

۱-۶-۴-۱ باسیلوس سرئوس^[۱۶]
مسمومیت غذایی که به وسیله باسیلوس سرئوس عارض می­گردد دو شکل مشخّص دارد، نوع استفراغ­آور که سمّ مربوط به آن در ظروف حاوی برنج بوده و نوع اسهال­زا که سمّ مربوط به آن در ظروف حاوی گوشت و سس می­باشند [۵۷]. باسیلوس سرئوس چند نوع آنتروتوکسین تولید می­ کند که مسمومیت ناشی از آن­ها از مسمومیّت ناشی از یک آلودگی غذایی بیشتر است. باسیلوس سرئوس همانند باسیل­های دیگر می ­تواند با عفونت­های کلینیکی فرصت طلب متعددی همراه شود و در اغلب موارد افتراق آلودگی سطحی با باسیل­ها از بیماری حقیقی که توسط این باسیل­ها به وجود می­آیند، بسیار مشکل است [۵۷].
۱-۶-۵ سالمونلاها
باکتری­ های گرم منفی سالمونلا تخمیرکننده لاکتوز نیستند اما متحرک و تولیدکننده گاز سولفید هیدروژن^[۱۷] هستند. سالمونلاها هنگامی که از طریق دهان وارد شوند غالبا برای انسان و حیوانات بیماری­زا می­باشند. این باکتری­ ها از حیوانات و فرآورده ­های آن­ها به انسان منتقل شده و عفونت روده، عفونت منتشر و تب روده­ای (حصبه) ایجاد می­ کنند. سالمونلاها از نظر اندازه متفاوتند. اکثر سالمونلاها به­جز سالمونلا پولوروم-گالیناروم^[۱۸] به وسیله تاژک­های خود حرکت می­ کنند. سالمونلاها به بعضی از مواد شیمیایی مانند (سبز برلیان، تتراتیونات سدیم و دئوکسی کولات سدیم) که بقیه باکتری­ های روده­ای را مهار می­ کنند، مقاوم می­باشند [۵۷].
۱-۶-۵-۱ سالمونلا انتریتیدیس^[۱۹]
اسهال سالمونلا، شایع­ترین نوع عفونت سالمونلا است و می ­تواند توسط هر یک از ۱۵۰۰ سروتیپ، ایجاد ­شود. علائم شامل حالت تهوع، درد شکمی، اسهال به صورت آبکی و به طور ناشایع­تر حاوی موکوز و رگه خونی است. این اسهال توسط کلرایی ایجاد می­ شود که هنوز شناخته نشده است: توکسین (اسهال آبکی) و گاهی توسط التهاب ایلیال (اسهال موکوسی). درمان تنها شامل جایگزینی مایعات و الکترولیت­ها است، زیرا آنتی­بیوتیک­ها دوره بیماری­ را کاهش نمی­دهند و باعث افزایش ریزش باکتری­ ها به مدفوع می­ شود.
۱-۶-۶ اشرشیا کلی^[۲۰]
اشرشیا کلی که به ای کلای یا کلای باسیلوس معروف است، یک باکتری گرم منفی از خانواده انتروباکتریاسه که در سال ۱۸۵۵ توسط تئودور اشریش کشف شد. این باکتری بی­هوازی اختیاری و بدون اسپور و متحرک می­باشد. کلای باسیل قادر به تخمیر گلوگز و تولید گاز است. اشرشیا کلی معمولا جزء فلور نرمال روده می­باشد و در روده بزرگ انسان به فراوانی یافت می­ شود. این باکتری نخستین جانداری­ است که با روش­های مهندسی ژنتیک مورد دست­ورزی ژن قرار گرفت. لازم به ذکر می­باشد که برخی از سویه­های اشرشیا کلی با به دست آوردن عوامل ویرولانس از طریق عوامل ژنتیکی قابل انتقال مانند پلاسمیدها، ترانسپوزن­ها، باکتریوفاژها و لوکوس­های پاتوژنیسیتی به صورت سویه­های بیماری­زا در می­آیند. بر اساس ظهور علائم کلینیکی اشرشیا کلی­های پاتوژن به گروه ­های مختلف تقسیم ­بندی می­شوند:
اشرشیا کلی­های اسهال­زا
اشرشیا کلی­های پاتوژن مجاری ادراری
مننژیت و سپتیسمی
۱-۷ بررسی آنتی­بیوتیک­های مورد استفاده
۱-۷-۱ تاریخچه آنتی­بیوتیک
آنتی­بیوتیک ماده شیمیایی است که توسط گونه­ های مختلف میکروارگانیسم­ها تولید شده و با غلظت کم، می ­تواند موجب ممانعت از رشد سایر اجرام شود. اصطلاح آنتی­بیوز^[۲۱] اولین بار در سال ۱۸۸۹ به وسیله ویلمین برای توجیه ماهیّت رقابتی جوامع بیولوژیک که در آن فقط قوی­ترین و اصلح­ترین، زنده می­ماند به کار برده شد و چند سال بعد این اصطلاح برای آنتاگونیسم میکروارگانیسم­ها نیز مورد استفاده قرار گرفت. کشف اولین ماده آنتی­بیوتیک به سال ۱۹۲۸ توسط الکساندر فلمینگ^[۲۲] صورت گرفت. او به طور اتفاقی متوجه اثر ضد ­باکتریایی ماده مترشحه توسط قارچ پنی­سیلیوم نوتاتوم شد. هاوارد فلوری^[۲۳] این ماده را تخلیص کرد و با تجویز آن موفق به درمان عفونت­ها به روش سیستمیک شد. پس از این یافته، دانشمندان مواد طبیعی دیگری را هم به عنوان آنتی­بیوتیک شامل تتراسایکلین، استرپتومایسین و سفالوسپورین به دست آوردند. پس از شناسایی ساختار این مواد توسط شیمیدان­ها، با ایجاد تغییرات در آن­ها انواع صناعی آنتی­بیوتیک­ها تولید شدند [۵۵].
۱-۷-۲ پنی­سیلین­^[۲۴]
هسته اصلی پنی­سیلین ۶-آمینوپنی­سیلانیک اسید^[۲۵]، یک دی­پپتید است که در آن یک مولکول والین و یک مولکول سیستئین به حالت چرخشی به هم متصل شده و یک حلقه بتا-لاکتام را تشکیل می­ دهند، این حلقه به یک حلقه تیازولیدین جوش میخورد. به حلقه بتا-لاکتام، یک زنجیره جانبی با اتصال آمیدی ارتباط می­یابد. این مجموع، ساختمان اساسی کلیه پنی­سیلین­هاست که تفاوت آن­ها در زنجیرهای جانبی آن­هاست. در مورد پنی­سیلین­ها تحقیقات گسترده­ای انجام گرفته و با تغییراتی که در مولکول پنی­سیلین ایجاد کرده ­اند، تعداد زیادی مواد طبیعی یا نیمه­سنتزی^[۲۶] هم­ریشه آن را پیدا کرده ­اند که برخی از آن­ها کاربرد زیادی دارند. مقاومت در برابر آنتی­بیوتیک­های بتا-لاکتام ممکن است از نظر بیوشیمیایی از راه­های زیر انجام گیرد:
غیرفعال­شدن دارو
تخریب جایگاه تأثیری
انسداد ورود دارو به داخل یاخته
مهم­ترین راه مقاومت در برابر پنی­سیلین، غیرفعال­شدن دارو به وسیله بتا- لاکتامازهاست [۵۵].
۱-۷-۳ جنتامایسین^[۲۷]
این آنتی­بیوتیک را آکتینومیست میکرومونوسپرا پورپورئا^[۲۸] تولید می­ کند و بر ضد طیف وسیعی از باکتری­ های گرم منفی از جمله، پزودومناس مؤثر است. این دارو همانند امیکاسین و توبرامیسین بر استافیلوکوکوس اورئوس تاثیر دارد. از جنتامایسین به همراه پنی­سیلین در درمان عفونت­های آنتروکوکسی استفاده می­ کنند ولی کاربرد جنتامایسین در عفونت­های بیمارستانی^[۲۹] به واسطه افزایش اجرام مقاوم، محدودیت یافته است [۵۵]. جنتامایسین بر روی استرپتوکک­ها و باکتریویید­ها بی­اثر می­باشد [۵۷].

فرض استقلال این دو عامل
فرض وجود رابطه معنادار بین این دو عامل
جدول ۴-۱۵ آزمون ضریب همبستگی پیرسون در فرضیه پنجم

از آنجا که هدف؛ بررسی رابطه بین دو متغیر کمیِ نرمال می باشد از ضریب همبستگی پیرسن برای سنجش رابطه این عوامل استفاده می نماییم . ضریب اطمینان در این تحقیق برابر ۹۵% در نظر گرفته شده است . مقدار ضرییب همبستگی پیرسون محاسبه شده برابر ۰٫۰۷- شده است و سطح معناداری آن برابر ۰٫۱۹ می باشد و از آنجا که سطح معناداری آزمون یا همان sig بزرگتر از ۰٫۰۵ می باشد فرض صفر مبنی براستقلال این دو عامل تایید می شود ؛

بنا براین نتیجه می گیریم که در شرکت های تولید مواد غذایی که مورد نمونه گیری واقع شده اند ، یافته های تحقیق مبین آن است که بین بعد راهبردی به عنوان یکی از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها و عملکرد مالی رابطه معناداری وجود ندارد و این دو عامل مستقل از هم هستند. تمرکز و تراکم نقاط در نمودار نقطه ای زیر حول خط برازش گویای وجود رابطه بین متغیر ها می باشد .
نمودار ۴-۱۰ نمودار پراکندگی فرضیه پنجم
نمودار پراکندگی ترسیم شده نشان می دهد که نقاط داری پراکندگی بسیار زیادی می باشند و از خط برازش فاصلۀ بسیار زیادی دارند ،لذا عدم وجود رابطۀ معنادار بین این دو متغیر به وضوح مشاهده می شود ،با این وجود رابطه بسیار ضعیف که ترسیم شده نشان از معکوس بودن روابط دارد اما این رابطه معنادار نیست ،بنابراین بعد جامعه و اجتماع محلی رابطه ای معنادار با عمکرد مالی شرکت در شرکت های تولید مواد غذایی ندارد و این عوامل مستقل از هم می باشند.
خلاصه فصل چهارم
همانطور که در بخش های آمار توصیفی و استنباطی ملاحظه شد ، اکثریت افراد نمونه (مرد ) بودند و اغلب افراد در ردۀ سنی ۳۰ تا ۴۰ سال بوده و همچنین اغلب افراد تحصیلات خود را مقطع لیسانس اظهار نمودند . در خصوص آمار استنباطی و ارزیابی فرضیه های تحقیق با ضریب اطمینان ۹۵ % فرضیات مورد آزمون قرار گرفتند و وجود رابطه معنادار بین ابعاد محیط زیست ، رفتار کسب و کار و بعد راهبردی شرکت با نرخ بازده دارایی شرکت تایید شد .
فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
۱٫۵ مقدمه
کمبود وقت در دنیای امروز گاهی ارزشی همانند طلا به زمان بخشیده است و انسان را مایل می سازد که در زمانی کوتاه بیشترین اطلاعات مفید و ثمربخش را پیرامون موضوع مورد علاقه خود به دست آورد.
یک پایان نامه به عنوان مجموعه ای از اطلاعات، دستیابی به چنین هدفی را به خوبی ممکن می سازد، چرا که محقق یک دسته مطالب پیرامون موضوعی خاص با دقت و تلاش بسیار جمع آوری کرده است و با بیان خلاصه ای از آن امکان دست یابی کلی به تمام مطالب وجود دارد.در این فصل با توجه به اطلاعات بدست آمده در فصل قبل به تحلیل و نتیجه گیری یافته های خویش می پردازیم و سعی می نماییم و سعی می نماییم با چاره اندیشی و ارائه راه حل های مناسب قدم هایی را در بهبود وضع سیستم موجود برداریم.
نتیجه گیری و بیان یافته ها یکی از مراحل بسیار مهم هر تحقیق محسوب می شود.در واقع حاصل تحقیق در این فصل گنجانده می شود، که نتایج تحقیق است.پس باید این فصل با دقت و تحلیل درست نوشته شود تا در آینده برای سایر افراد موثر واقع شود و آن ها را در انجام تحقیقات مشابه کمک کند.
۲٫۵ خلاصه پژوهش
با گذرجوامع از حالت سنتی به صنعتی و فراصنعتی مسئولیت اجتماعی اهمیت زیادی پیدا می کند، به نحوی که امروزه مورد توجه همه صنایع و سازمان ها قرار گرفته است . در جامعه ما نیز به عنوان جامعه ای در حال گذار از یک مرحله نیمه صنعتی به یک جامعه صنعتی ، این مر حائز اهمیت شده است . زندگی در ساختار جدید و متفاوت از گذشته، مستلزم شناخت چگونگی تاثیرگذاری ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی برتوسعه اقتصادی و غیر اقتصادی صنایع می باشد هدف اصلی این پژوهش بررسی رابطه ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی شرکتهای تولید کنندۀ مواد غذایی است. . جامعه آماری این پژوهش، تعداد کل شرکت های تولیدی مواد غذایی در استان گیلان است.از طریق نمونه گیری تصادفی ساده ، نمونه مورد نظر انتخاب شد. با بهره گرفتن از نمونه اولیه ، روایی و پایایی پرسشنامه تایید شد.. پس از جمع آوری داده ها به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته شد. این پژوهش پنج فرضیه اصلی را دنبال می کند. که برای بررسی این فرضیه ها از آزمون همبستگی و رگرسیون چندگانه استفاده کرده ایم.
.۳٫۵ نتایج آمار توصیفی
در نمونه مورد بررسی حدود ۵۲ درصد از نمونه ۳۰۴ نفری مرد می باشند و اکثریت افراد در ردۀ سنی ۳۰ تا ۴۰ سال قرار دارند ، گروه تحصیلی لیسانس با میزان ۵۹ درصد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده است همچنین لازم به یادآوری است که اغلب کارشناسان و متخصصانی که ما را در تکمیل پرسشنامه یاری نمودند بیشتر از۲۰ سال تجربه کاری دارند و این میزان حدود ۲۱درصد از حجم نمونه می باشد.
۴٫۵ نتایج آزمون های پژوهش
بر اساس اولین فرضیه تحقیق به بررسی رابطه بین بعد شرایط محیط کار ِ مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی ، پرداختیم. نتایج به دست آمده از آزمون رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که بین بعد شرایط محیط کار ِ مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی رابطه معنی داری وجود ندارد .
بر اساس دومین فرضیه تحقیق به بررسی رابطه بین محیط زیست مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی ، پرداختیم. نتایج به دست آمده از آزمون و عملکرد همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین بعدتوجه به محیط زیست از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی رابطه معنی داری وجود دارد و با توجه به اینکه جهت این رابطه مثبت و مستقیم می باشد نشان می دهد که هر چقدر توجه به محیط زیست توسط شرکت افزایش یابد عملکرد مالی مناسب تری خواهند داشت ..
بر اساس سومین فرضیه تحقیق به بررسی رابطه بین بعد رفتار کسب و کار ِ مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی پرداختیم. نتایج به دست آمده از آزمون همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین بعد رفتار کسب و کار ِ مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی رابطه معنی داری وجود ندارد .
بر اساس چهارمین فرضیه تحقیق به بررسی رابطه بین بعد جامعه و اجتماع محلی ِ مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی ، پرداختیم. نتایج به دست آمده از آزمون و عملکرد همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین بعدتوجه به جامعه و اجتماع محلی از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی رابطه معنی داری وجود دارد و با توجه به اینکه جهت این رابطه منفی می باشد نشان می دهد که در صورت اولویت دادن به اهداف جامعه و اجتماع محلی توسط شرکت ها ، اهداف شرکت های تولید مواد غذایی به ویژه شرکت های تولید مواد پروتئینی نظیر سوسیس و کالباس با مخاطره مواجه شده و عملکرد مالی شرکت کاهش خواهد یافت .
بر اساس پنجمین فرضیه تحقیق به بررسی رابطه بین بعد راهبردی ِ مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت ها و عملکرد مالی پرداخته شده.است .. نتایج به دست آمده از آزمون و عملکرد همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین بعدتوجه به بعد راهبردی از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی رابطه معنی داری وجود ندارد .
۶) نتایج رگرسیون چند متغیره نشان می دهد که مسئولیت اجتماعی مستقیما تحت تاثیر متغیرهای محیط زیست ، رفتار کسب و کار و بعد راهبردی شرکت قرار گرفته است و در مجموع متغیرها توانسته اند ۲۹ درصد از واریانس متغیر وابسته یعنی عملکرد مالی را تبیین کنند. به عبارتی ابعاد محیط زیست ، رفتار کسب و کار و بعد راهبردی شرکت در کنار هم بر عملکرد مالی شرکت اثر معنادار دارد . نوع اثر گذاری شاخص ها بدین شرح است : توجه به محیط زیست با توجه به مقدار بتا برابر۰٫۷۶ واحد در جهت مثبت افزایش عملکرد مالی؛ توجه به رفتار کسب وکار به اندازه ۰٫۴۸ واحد در جهت کاهش عملکرد مالی ؛ بعد راهبردی به اندازۀ ۰٫۲۹ واحد در جهت کاهش عملکرد مالی است ؛ ، مدل برازش شده به صورت زیر خواهد بود:
(بعدراهبردی شرکت) ۰٫۰۳۴- (بعد رفتار کسب و کار ) ۰٫۰۷- ( بعد محیط زیست ) ۰٫۱۶ +۰٫۱۸ = نرخ بازده دارائی
۵-۵ نتایج کلی براسس یافته های پژوهش
عدم وجود رابطه معنادار بین برخی از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی به این معنا نیست که سازمان ها باید اصول مسئولیت پذیری اجتماعی را نادیده بگیرند . شاید این یافته پژوهش به دلیل به کارگیری معیارهای کوتاه مدت بوده و یا شاید بهتر بود برای اندازه گیری میزان مسئولیت پذیری اجتماعی و ابعاد آن در صنایع تولیدی مواد غذایی ، به جای در نظر گرفتن پاسخ های مدیران ارشد ، نظرات ذی نفعان سازمانی در نظر گرفته می شد. به هر حال ، همان طور که رابینز و کالتر بیان می کنند ، در مجموع ، شواهد اندکی وجود دارد که نشان دهد مسئولیت پذیری اجتماعی ، عملکرد مالی یک سازمان را مختل می کند . علاوه بر این ، وجود رابطه منفی و یا فقدان وجود رابطه بین برخی از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی و عملکرد مالی در بین شرکت ها ، نتیجه ای عجیب و غیر واقعی به نظر نمی رسد ؛ زیرا مفهوم مسئولیت پذیری اجتماعی در بین مدیران ارشد سازمان های ایرانی بسیار غریب است و سازمان های ایرانی اغلب به علت مالکیت دولتی و فقدان احساس نیاز به ایجاد ذهنیت مثبت در بین مشتریان خود ، در جهت به کارگیری اصول مسئولیت پذیری اجتماعی ،تمایل چندانی نشان نمی دهند.
۶٫۵ مقایسه نتایج پژوهش حاضر با تحقیقات مشابه

1. 1. نتیجۀ حاصل از تحقیق (صنوبر و همکاران ، ۱۳۹۰) ، با عنوان بررسی رابطۀ بین مسئولیت پذیری اجتماعی با عملکرد مالی شرکت ها ، بر روی تعدادی از شرکت های فعال تولید کننده مواد و محصولات داروئی و سهامی عام استان های آذربایجان شرقی و تهران ؛ نشان داد که بین متغیر مسئولیت پذیری اجتماعی و هر یک از ابعاد پنج گانه آن با متغیر عملکرد مالی ، رابطه ای وجود ندارد. و این نتیجه با یافته های حاصل از فرضیه اول تحقیق حاضر مبنی بر عدم وجود رابطه بین بعد شرایط محیط کار و عملکرد مالی شرکت و فرضیه سوم مبنی بر عدم وجود رابطه بین رفتار کسب وکار و عملکرد مالی شرکت و همچنین فرضیه پنجم مبنی بر عدم وجود رابطه بین عملکرد مالی شرکت های تولید کنندۀ مواد غذایی و بعد راهبردی همسو می باشد.

1. 1. نتایج حاصل از تحقیق (جبار زاده و بایزیدی ،۱۳۸۹) ، با عنوان بررسی رابطۀ بین مسئولیت پذیری اجتماعی و تعهد سازمانی با محافظه کاری در گزارش گری مالی شرکت های پذیرفته شده بورس اوراق بهادار تهران نشان داد که رابطه بین سازه های اخلاقی (مسئولیت پذیری اجتماعی شرکت و تعهدسازمانی) و محافظه کاری مثبت بوده و این یافته با نتیجه حاصل از پژوهش حاضر مبنی بر وجود رابطه معنادار و مثبت بعد محیط زیست (به عنوان یک سازه اخلاقی) و عملکرد مالی شرکت همسو می باشد.

1. نتایج حاصل از تحقیق (سعیدی و ساوری ،۱۳۹۲) ، با عنوان بررسی ارتباط بین مسئولیت پذیری اجتماعی و نرخ بازده دارایی بانک های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران نشان داد که بین مسئولیت پذیری اجتماعی بانک ها و نرخ بازده دارایی آنها رابطه ای وجود ندارد. این نتیجه با یافته های حاصل از فرضیه اول تحقیق حاضر مبنی بر عدم وجود رابطه بین بعد شرایط محیط کار و عملکرد مالی شرکت و فرضیه سوم مبنی بر عدم وجود رابطه بین رفتار کسب وکار و عملکرد مالی شرکت و همچنین فرضیه پنجم مبنی بر عدم وجود رابطه بین عملکرد مالی شرکت های تولید کنندۀ مواد غذایی و بعد راهبردی آنها همسو می باشد.

اولین معیاری که می توان از آن یاد کرد سازگاری یا موافقت با قرآن است که ایشان، به دو وجه از آن توجه داشته است:
۳-۲-۱-۱-۱٫ سازگاری با ظاهر و اطلاق آیه
آیت الله معرفت، سازگاری با ظاهر و اطلاق آیه را یکی از معیارهایی می داند که می توان به وسیله آن، نظر تفسیری صحابی یا تابعی را پذیرفت.
اولین نمونه این موضع گیری را می توان ذیل آیه C…فَمَنْ کانَ مِنْکُمْ مَرِیضاً أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَر…B^[602] یافت که ایشان به اختلاف پیرامون وجوب یا جواز افطار روزه در سفر و بیماری، اشاره می کند.^[۶۰۳]
ایشان، به تفسیری متناسب با ظاهر و اطلاق آیه اشاره کرده و می گوید:
«ظاهر نص در مرض و سفر اطلاق دارد و مقید نمی شود، پس هر مرض یا سفری مجوز افطار روزه است تا این که مریض زمانی که سلامتی خود را بازیابد و مسافر هنگامی که مقیم شود، قضا کند. و در فهم این نص قرآنی مطلق، این اولی است… و از اینجا تقیید رخصت در مرض به حالت اضرار و تقیید سفر به مشقت، تأویلی بدون مجوز برای نص است».^[۶۰۴]

در ادامه مبحث «جواز یا وجوب افطار»، می گوید: در میان احادیث صحابه و تابعان در این مورد، باید به متأخرترین آنها نگریست.^[۶۰۵] ایشان پس از بیان کلام سید قطب که بر اساس همین «تأخیر صدور روایت» بر «وجوب افطار در سفر» فتوا داده،^[۶۰۶] این نظر را با «اطلاق آیه» مناسب می بیند.^[۶۰۷]
سپس احادیثی از ابن عباس،^[۶۰۸] ابن عمر،^[۶۰۹] ضحاک،^[۶۱۰] عمر بن خطاب^[۶۱۱] و… را نقل می کند که به وجوب افطار در سفر، و به جا آوردن روزه ای که در سفر گرفته شده، فتوا داده اند.^[۶۱۲]
بنابراین، بر این اساس ظهور آیه که اطلاق لفظ CمَرِیضاًB و CسَفَرٍB می باشد، آن را با قول به «وجوب» سازگار می بیند و آن را می پذیرد.^[۶۱۳]
نمونه دیگر، ذیل آیه شریفه Cوَ الَّذِینَ یُتَوَفَّوْنَ مِنْکُمْ وَ یَذَرُونَ أَزْواجاً…B^[614] می باشد که آیت الله معرفت، به سؤالی که در مورد نوع این وصیت وجود دارد، اشاره می کند که آیا این حکم و وصیتی از جانب خداست که اگر شخصی از دنیا رفت، همسرش تا یک سال حقّ اقامت در خانه او را دارد. و یا مراد این است که فردی محتضر می تواند این چنین وصیتی نماید و اگر وصیت نکرد، چنین حقی برای زن نمی باشد.^[۶۱۵]
سپس به بیان دیدگاه ها می پردازد و در میان آنها، نظر مجاهد را می پذیرد که می گوید: «خدا برای او همه سال را هفت ماه و بیست شب به عنوان وصیت قرار داده است؛ اگر خواست در وصیتش ساکن می شود و اگر خواست خارج می شود».^[۶۱۶]
ایشان، این دیدگاه را به علت «سازگاری با ظاهر قرآن» قابل قبول می داند.^[۶۱۷]
۳-۲-۱-۱-۲٫ سازگاری با آیات دیگر
آیت الله معرفت، این وجه را نیز که در ارتباط با موافقت با قرآن، می باشد، معیار پذیرش روایت صحابی و تابعی قرار می دهد. و آن هنگامی است که آیه یا دارای ظهور نمی باشد و یا نوعی ابهام و اجمال دارد که با مراجعه به آیات دیگر، می توان سازگاری روایات را با آنها مورد تأیید قرار داد.
در این باره نیز، می توان به نمونه زیر، اشاره نمود:
در تفسیر آیه Cإِذْ تَبَرَّأَ الَّذِینَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذِینَ اتَّبَعُوا…B^[618] روایاتی از برخی تابعان نقل گردیده است: قتاده در تفسیر Cالَّذِینَ اتُّبِعُواB می گوید: «آنان جباران و سردمداران بدی و شرک می باشند» و در تفسیر Cالَّذِینَ اتَّبَعُواB می گوید: «منظور ضعفاء و اتباع آنان می باشد».^[۶۱۹]
سدّی نیز، منظور از این آیه را شیطان ها دانسته است که از انسان ها اظهار تبرّی می کنند.^[۶۲۰]
آیت الله معرفت در سنجش و ارزیابی این دو روایت هر دو را صحیح دانسته و با استناد به آیات سوره ابراهیمعلیه السلام،^[۶۲۱] بین آن دو جمع می کند.^[۶۲۲]
بر این اساس، می توان گفت، به علت اجمالی که در آیه مورد بحث می باشد، دو روایت به علت «سازگاری با آیات دیگر» قابل قبول هستند؛ چرا که مضمون دوآیه سوره ابراهیم، این است که ضعیفان خطاب به مستکبران می گویند: ما تابع شما بودیم، آیا شما می توانید ما را از عذاب رهایی دهید؟ آنان در پاسخ اظهار ناتوانی می کنند. سپس شیطان می گوید: من هیچ گونه سلطه ای بر شما نداشتم، بنابراین خود را سرزنش کنید… بر این اساس می توان گفت این آیه، مبیــّن آیه مورد بحث می باشد و به این معناست که مستکبران و شیاطین، - چنان که در دو روایت بالا آمده - همان کسانی هستند که ضعیفان از آنان تبعیت کرده و از ضعیفان، اظهار تبری می کنند.
۳-۲-۱-۲٫ موافقت با آرای اهل بیت(علیهم السلام)
دومین معیار پذیرش نظریات تفسیری صحابه و تابعان، سازگاری آنها با آراء و نظراتی است که ائمه اطهار علیهم السلام، اظهار داشته اند. در این باره نیز، می توان به مثال هایی اشاره نمود:
مثلاً، در تفسیر واژه «الله» در بسمله، به نظرات بسیاری اشاره می کند. ایشان نظر چهارم را که از ائمه اهل بیتعلیهم السلام نیز، روایت گردیده است، می پذیرد. و آن تفسیر «الله» به این صورت است: «او کسی است که حوائج و سختی های هر مخلوقی به سوی او پناه می برند».^[۶۲۳]
نظیر این تفسیر از آیه، از ضحاک نیز روایت شده که او گفته است: «خداوند، «إله» نامیده شده فقط برای این که آفریدگان در حاجت هایشان به سوی او پناه می برند و در سختی های خود به سوی او تضرع و زاری می کنند».^[۶۲۴]
بر این اساس، تفسیر ضحاک، به دلیل«سازگاری با روایات اهل بیتعلیهم السلام» قابل قبول است.
نمونه دیگر، در تفسیر آیه C…لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَB^[625] می باشد که از قول ثعلبی، به اختلاف نظر دانشمندان در معنای «شکر» اشاره می کند و سپس اقوال مختلف در این باره را نقل می نماید.
وهب بن منبه، در این باره گفته است:
«داوودعلیه السلام گفت: معبود من، چگونه می توانم تو را شکر کنم در حالی که به شکر تو نمی رسم مگر با نعمتت؟ پس خداوند تعالی به او وحی کرد: آیا نمی دانستی آنچه نعمت به تو می رسد از من است؟ گفت: بله[می دانستم] ای پروردگار من، گفت: برای تو به همین چیز به عنوان شکر خشنود هستم».^[۶۲۶]
ایشان، در تفسیر و توضیح حقیقت شکر، با بهره گرفتن از روایات اهل بیتعلیهم السلام، مرتبه اول شکر را «معرفت نسبت به نعمت منعم» عنوان می کند^[۶۲۷] که در حقیقت این روایت نیز، به این مرتبه شکر، اشاره دارد. بنابراین، با توجه به تفسیر ایشان از شکر، می توان نتیجه گرفت، تفسیری که وهب بن منبه ارائه داده، به علت همسانی در مضمون با احادیث اهل بیتعلیهم السلام مورد پذیرش ایشان است.
نمونه سوم، روایات دال بر عزیمت حکم آیه C…فَمَنْ کانَ مِنْکُمْ مَرِیضاً أَوْ عَلى‏ سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَر…B^[628] می باشـــد، که به نظـــر می رســد عــلاوه بر «اطلاق آیه» به علت تأییـد آن، در مذهــب اهل بیتعلیهم السلام قابل قبول می باشد. چنان که در حدیثی از امام سجادعلیه السلام به «وجوب افطار در سفر و بیماری» فتوا داده است.^[۶۲۹] و حتی در روایتی کسی را که در سفر یا حالت بیماری روزه می گیرد، گناهکار معرفی می کند.^[۶۳۰] اما «به جا آوردن قضای روزه سفر» برای کسی که از روی جهالت روزه گرفته، لازم نیست. چنان که از امام صادقعلیه السلام روایت شده است که فرمود: «هر کس در سفر ندانسته روزه بگیرد لازم نیست آن را قضا کند».^[۶۳۱]
بر این اساس می توان گفت، علاوه بر «اطلاق آیه» که سازگار با قول به «عزیمت» است، روایات اهل بیتعلیهم السلام نیز علت دیگری در پذیرش این نظر است. چنان که آیت الله معرفت، در بیان «ملاک افطار در بیماری» به این نکته اشاره می کند.^[۶۳۲]
نمونه دیگر، ذیل آیه Cالطَّلاقُ مَرَّتانِ فَإِمْساکٌ بِمَعْرُوفٍ أَوْ تَسْرِیحٌ بِإِحْسانٍ…B^[633] می باشد که ابن عباس، در روایاتی، «سه طلاقه کردن در یک مجلس» را جایز نمی ندانسته است.
از جمله این روایت که گفته است: «اگر گفت تو مطلقه ای سه مرتبه با یک زبان، پس این [مانند] یک بار می باشد».^[۶۳۴]
و در روایتی دیگر، جواز سه طلاقه کردن را به عمر نسبت می دهد.^[۶۳۵]
آیت الله معرفت، در تحلیل و بررسی این روایات می گوید:
«این که عالم امت عبدالله بن عباس ذکر کرده است، روش ائمه اهل بیتعلیهم السلام بوده و فقـه امامیـه بر اســاس آن جــاری اســت که موافــق نص کـــتاب و سـنّت پیامبــر اکــرم صلی الله علیه و آله است زیرا طلاق سنّی آن است که در طهر واقع شده است».^[۶۳۶]
بر این اساس روایت ابن عباس به علت «سازگاری با مذهب اهل بیتعلیهم السلام» که موافق با نص قرآن و سنت قطعی است، مورد پذیرش می باشد.
۳-۲-۱-۳٫ موافقت با کاربرد لغوی
معیار سوم در پذیرش رأی صحابی یا تابعی، سازگاری آن با کاربرد لغوی می باشد.
اولین نمونه، ذیل آیه C…فَقُلْنا لَهُمْ کُونُوا قِرَدَهً خاسِئِین…B^[637] است که مجاهد در تفسیر این آیه گفته است: «قلب هایشان مسخ گردید و به میمون تبدیل نشدند…».^[۶۳۸] و آیت الله معرفت، این تفسیر را موافق با استعمال لغوی آن دانسته و از قول محمد عبده می گوید:
«قول مجاهد از استعمال لغت دور و بعید نیست، و از لغت فصیح است این که بگویی: فلان فرمانروا قوم یا ارتش خود را بر شجاعت و هجوم تربیت کرد، و از آنها شیران درنده ای ساخت و برخی از آنها برای او گرگ های درنده ای بودند».^[۶۳۹]
نمونه دیگر از به کارگیری این معیار را می توان ذیل تفسیر آیه C…وَ أُشْرِبُوا فِی قُلُوبِهِمُ الْعِجْلَ بِکُفْرِهِم…B^[640] یافت که روایاتی در معنای «اشراب قلوب» ذکر شده است:
قتاده مقصود از آن را «نوشاندن حب گوساله در قلب هایشان» معنا کرده است.^[۶۴۱]
سدّی در این باره می گوید: وقتی حضرت موسیعلیه السلام به سوی قومش بازگشت، گوساله را ذبح نمود و سپس سوزاند و ذراتش را در دریا ریخت و به بنی اسرائیل فرمان داد تا از آن بنوشند…^[۶۴۲]
سعید بن جبیر، مشابه گفته سدّی را بیان داشته است.^[۶۴۳]
آیت الله معرفت پس از نقل این روایات و امثال آن در تفسیر این آیه از زبان طبری، تفسیری را که قتاده ارائه داده یعنی «اشراب حب گوساله» را بر باقی تفاسیر، ترجیح می دهد و می گوید:
«و مناسب ترین دو تأویلی که ذکر کرده…تأویل کسی است که گفته : و در دل های آنها محبت گوساله نوشانده شد؛ زیرا در باره آب گفته نمی شود: فلانی در دلش نوشیده شد بلکه فقط در مورد محبت یک چیز، این تعبیر گفته می شود، پس گفته می شود: قلب فلانی با محبت اینچنین چیزی نوشانیده شد، یعنی آن را سیراب کرد تا این که با قلبش درآمیخت…».^[۶۴۴]
بر اساس این کلام می توان گفت، طبری بر اساس کاربرد لغوی «اشراب در قلب»، تفسیر قتاده را مورد پذیرش قرار داده و آیت الله معرفت نیز، بر آن صحه گذاشته است.

DR8 : طراحی بسته بندی برای جایگزینی یا بازیافت

DR9 : تولید با بهره گرفتن از حداقل انرژی و مواد
DR10 : محصولات بر پایه کاربردهای لجستیک
DR11 : حمل و نقل محافظ سوخت
DR12 : ادغام فن آوری های جدید
DR13 : اعمال استانداردهای زیست محیطی در تأمین کنندگان
DR14 : احترام به حقوق تأمین کنندگان
DR15 : حقوق مالکیت
DR16 : اقدامات احتیاطی مؤثر بر حوادث
DR17 : اثربخشی حمل و نقل
DR18 : برون سپاری

• یاسال^[۱۷۶] (۲۰۱۲)، در مقاله ای تحت عنوان مدل یکپارچه برای اندازه گیری عملکرد پایدار در زنجیره تأمین، چهار بعد عملکرد اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و منابع پایدار را برای اندازه گیری پایداری زنجیره تأمین در نظر گرفت. برای عملکرد اقتصادی پایدار معیار های نوآوری ایجاد شده از طریق مشارکت تأمین کنندگان، فروش کل، تعداد ذینفعان، ارتقاء سرمایه گذاری های جدید، ایجاد فرصت های شغلی جدید، پرداخت مالیات کل، رقابت پذیری زنجیره های تأمین رو به جلو و معکوس؛ برای عملکرد اجتماعی پایدار زمان آموزش،بکارگیری ایده های بدیع تولید شده بوسیله کارکنان/کارکنان، حوادث قابل ثبت با توجه به آزار و اذیت و خشونت/کارکنان، حوادث قابل ثبت/کارکنان، شکایات قابل ثبت کارکنان/کارکنان، شکایات مشتریان ،کسری از فروش کل سرمایه گذاری شده برای پروژه های اجتماعی/ سال، اثربخشی مدیریت نظم و انظباط، اثربخشی مدیریت جبران، اثربخشی استخدام و انتخاب کارکنان، آشکاری سازمان برای ذینفعان درگیر در تصمیم گیری، اثربخشی سازمانی، اثربخشی سیستم مدیریت عملکرد؛ برای عملکرد زیست محیطی پایدار حداقل اتلاف، تعداد استانداردهای ایزوی توسعه یافته،کسری از تسهیلات مورد استفاده در انرژی تجدید پذیر، اثربخشی سیستم لجستیک معکوس، اثربخشی آموزش تأمین کنندگان در مباحث زیست محیطی، کسری از تدمین کنندگان تأیید شده در ISO14001،کسری از تسهیلات مورد استفاده در واحدهای مجهز به HFC، استفاده از مواد بازیافتی، اثربخشی ۳PL شرکتی که شرکت با آن کار می کند؛ برای عملکرد منابع پایدار اندازه کل انبار، تعداد انبار،تعداد افراد مورد استفاده، مصرف انرژی، مصرف آب به عنوان معیارهای فرعی معرفی گردیدند. در این مقاله با بهره گرفتن از نظر خبرگان اهمیت معیارها تعیین و با بهره گرفتن از تکنیک DEMATEL روابط معیارها مشخص شد. چارچوب پیشنهادی با بهره گرفتن از داده های بدست آمده از سه شرکت تولیدی مختلف در زنجیره تأمین مشابه آزمون گردید. قبل از مطالعه همه مدل هایی که تا اینجا ذکر شد و در ادامه نیز ذکر خواهد شد، هدف محقق، استفاده از این چارچوب به عنوان چارچوب پیشنهادی بوده است. با بررسی و مطالعه مدل های دیگر این هدف تغییر پیداکرده و با یافتن مدلی جامع تر، تصمیم به استفاده از آن(مدل فائو و دستورالعمل سازمان خواروبار و کشاورزی) گرفته شد که در قسمت های بعد با آن آشنا می شویم.

• هسینی و همکاران^[۱۷۷] (۲۰۱۲) با هدف ارائه چارچوبی برای مدیریت زنجیره تأمین پایدار و اندازه گیری عملکرد، ابتدا به بررسی ادبیّات زنجیره تأمین پایدار در طول سال های ۲۰۱۰-۲۰۰۰ پرداختند و آن را از منظر های گوناگون نظیر سال انتشار، اندازه شرکت، روش تحقیق، توجه به شرکای زنجیره تأمین و غیره مورد مطالعه قرار دادند. بررسی ادبیّات موضوع از منظر شرکای زنجیره تأمین نشان می دهد که بخش عمده ادبیّات بر بخش های تولیدی تمرکز کرده اند. آن ها به عنوان یک نتیجه اظهار داشتند که تمرکز بر پایداری در بخش تولید می تواند به وسیله دو عامل توضیح داده شود، ابتدا به طور سنتی بر تحقیق در عملیات در مباحث ساخت و تولید متمرکز شده و در نتیجه طبیعی است که زنجیره تأمین پایدار در آن ادبیّات ساخته شود. ثانیاً، به لحاظ تاریخی قوانین زییست محیطی بیشتر بر کارخانه های تولیدی متمرکز شده اند. در این پژوهش دو چارچوب ارائه گردید، یکی برای مدیریت کردن زنجیره های تأمین پایدار و دیگری برای توسعه اندازه گیری عملکرد ِزنجیره های تأمین پایدار. نیروهای بازار، سیاست و مقررات، علم و تکنولوژی، توسعه محصول، قابلیت فرایند، منبع یابی و عملیات، حمل و نقل و لجستیک، بازاریابی و روابط عمومی و مباحث اجتماعی به عنوان عوامل مؤثر در زنجیره تأمین پایدار معرفی گردید. در ماتریسی که برای ارزیابی زنجیره تأمین ارائه شد، شرکای زنجیره تأمین شامل تولید کننده ،توزیع کننده، خرده فروشی و مشتری معرفی شد و سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی لحاظ گردید. در پایان یک مطالعه موردی برای تشریح تجربه یک شرکت صنایع الکترونیک در تعیین شاخص های عملکرد ارائه شد (هسینی و همکاران،۲۰۱۲).

• بوچری و همکاران^[۱۷۸] (۲۰۱۲) در مقاله ای تحت عنوان گنجاندن معیارهای پایداری در مدل های موجودی، با بازبینی روش های موجودی کلاسیک، مقدار سفارش اقتصادی کلاسیک را به عنوان یک مسئله چندهدفه، مجدداً فرمولسازی نمودند و این مدل را به عنوان مدل مقدار سفارش پایدار(SOQ) منسوب نمودند. بعد از آن، یک توسعه چند رده ای از مدل مقدار سفارش اقتصادی پایدار را مورد بررسی قرار دادند. در هر دو مدل، مجموعه ای از راه حل های کارآمد (راه حل های بهینه پاره تو) به طور تحلیلی مشخص شدند. این نتایج برای ارائه برخی بینش ها درباره ی تأثیر سیاست های تنظیمی مختلف برای کنترل انتشار کربن، استفاده شده است. همچنین از یک روش تعاملی استفاده گردید که اجازه می دهد تصمیم گیرندگان به سرعت بهترین گزینه در میان این راه حل ها را انتخاب نمایند. روش های تعاملی پیشنهادی یک ترکیب جدید از تکنیک های تجزیه و تحلیل تصمیم گیری چند معیاره است (بوچری و همکاران،۲۰۱۲).

• گویدان و همکاران^[۱۷۹](۲۰۱۲) به منظور اندازه گیری عملکرد تأمین کنندگان در زنجیره تأمین پایدار، مدلی را بر مبنای رویکرد زمینه ساز سه گانه^[۱۸۰] (جنبه های اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی) ارائه دادند. در این مدل برای هر یک از این ابعاد سه گانه چهار معیار(در مجموع دوازده معیار) معرفی شده است. برای بعد زیست محیطی از معیارهای انتخاب تأمین کننده سبز استفاده گردید. سپس، بر اساس این مدل به ارزیابی و رتبه بندی چهار تأمین کننده با بهره گرفتن از تکنیک FTOPSIS پرداختند. در پایان، تجزیه و تحلیل حساسیت برای در نظر گرفتن اینکه چه اتفاقی در رتبه بندی تأمین کنندگان می افتد زمانیکه تصمیم گیرندگان و یا معیارها تغییر کنند، به کار گرفته شد.(گویدان و همکاران،۲۰۱۲).

جدول ۴-۲- مقیاس های اجتماعی در انتخاب تأمین کنندگان (گویدان و همکاران،۲۰۱۲)

طبقه ها

مقیاس ها

زیرمقیاس ها

اقدامات اجتماعی داخلی

(So₁) شیو های اشتغال

شیوه های انضباطی و امنیتی، قراردادهای کارمندان، تساوی حقوق منابع کاری، تنوع و گوناگونی، تبعیض، ترتیب کاری انعطاف پذیر، فرصت های شغلی، جبران خدمت کارمند، توسعه حرفه

(So₂) ایمنی و سلامت

وقایع ایمنی و سلامت، شیوه های ایمنی و سلامت

اقدامات اجتماعی خارجی

(So₃) تأثیر جوامع محلی

بهداشت، آموزش، زیرساخت های خدمات، مسکن، حوادث ایمنی و سلامت، خدمات ایمنی و قانونی، حمایت موسسات آموزشی، امنیتی، ویژگی های فرهنگی، رفاه و رشد اقتصادی، آسیب های اجتماعی، کمک های مالی و بلا عوض، حمایت از پروژه های جامعه

(So₄) نفوذ ذینفعان پیمانی

استاندارهای تأمین تجهیزات، استانداردهای مشارکت، آموزش مصرف کنندگان، توانمندسازی ذینفعان، درگیرشدن ذینفعان